ÇAYIN TARİHÇESİ
Sofralarımızdan eksik etmediğimiz, şiirlere kitaplara konu olan çay tarihi ile de oldukça ilgi çekici. Çayın tarihçesi tahmin edilenden de çok eskilere Çin İmparatorluğunun M.Ö. 2737 yıllarına kadar dayanıyor. Başta medikal sebepler ile kullanılmaya başlanan çay zaman ilerledikçe vazgeçilmesi mümkün olmayan bir içeceğe dönüşen keyifli bir yolculuk süreci geçiriyor.
Rivayete göre Çin ‘in ilk imparatorlarından biri olan Shen Yung, tesadüfen çay yapraklarının suya düşüş anına ve renk verişine şahit olur. Bundan oldukça etkilenen imparator yine rivayete göre 7 yıl boyunca o bölgede kalarak sürekli çay içer. Ardından Kore, Japonya ve Vietnam gibi farklı bölgelere de yayılmaya başlayan çay 18. yüzyılda Portekiz ‘e ulaşır. Çin ‘den giden çay eksperlerinin çay endüstrisini bu alanlara da yayması, geliştirmesi ve İngiltere’nin Portekiz’e gitmesi ile birlikte çay artık Avrupa ‘ya yayılmaya başlar.
Ancak birçok yerde örneğin Hindistan ‘da çay bir içecek olarak değil medikal amaçlar ile kullanılmaya devam eder, içecek olarak tüketildiği yerlerde ise pahalı bir içecek olarak görüldüğü için sadece özel davet ya da günlerde tüketilir. 1785 yılından sonra üst sınıf içeceği olmaktan çıkıp her kesime yayılan çay artık günlük kullanılmaya başlamıştır.
Çayın Türkiye ‘ye Gelişi
Yaygınlaşana dek büyük yollar kat eden çayın Osmanlı toprakları ile tanışma öyküsü İstanbul ‘da yaşayan bir kaç dükkanın çay ithalatı yapması ile başlıyor. Çayı bu dükkanlardan öğrenen ve ne kadar değerli bir içecek olduğunu fark eden Osmanlı, Çin ‘den çay fidanları getirterek Bursa ‘ya ekmeye çalışıyor. Ancak hava ve toprak şartları Bursa ‘da çay yetiştirmeye imkan vermiyor.
Atatürk dönemine kadar da çay konusunda bir aşama kaydedilemiyor. Kahve ithalatının oldukça pahalı olması Türkleri çay içmeye yönlendirdi. 1900 ‘lü yıllarda Karadeniz bölgesinde çay üretimi hız kazanıyor ve bu bölgeler artık çay ile anılan yerler haline geliyor.
Öyle büyük bir büyüme yaşanıyor ki 1924 yılında devlet Rize’de çay yetiştirilmesi konusunda bir yasa dahi çıkarıyor. Yapılan geliştirmeler ve yenilikler ile birlikte günümüzde çay üretiminde hala dünyanın ilk 10 ülkesi içerisinde yer alıyoruz.